Leven en leren horen bij elkaar

28-06-2020

Verander van richting en kom achter Mij aan

De afgelopen maanden waren de scholen lange tijd dicht. Toen moest het leren thuis verder gaan en werden ongetwijfeld ook de ouders daar nog meer bij betrokken. Zo kwam eigenlijk goed naar voren dat leven en leren bij elkaar horen. Ook het leven zelf is een leerschool. Wij allen moeten steeds beter leren wat het betekent om mens te zijn en wat de bedoeling van ons leven is. Vandaar dat de volgelingen van Jezus ook gewoon zijn leerlingen werden genoemd. Ons leven lang blijven we zijn leerlingen om van Hem te leren wat de bedoeling van ons leven is en vooral ook om van Hem te leren om steeds meer en beter van God en mensen te houden. Want in het Evangelie van Jezus gaat het vooral om de liefde. Ook in de Bijbellezingen van vandaag gaat over liefhebben, over iemand verwelkomen, liefdevol opnemen en waarderen en hoe wij in die liefde voor elkaar juist ook God liefhebben.

Hoe zou je liefhebben kunnen omschrijven? Het is de beweging van ons hart en onze wil naar iemand of iets buiten ons. Nu is het niet zozeer de vraag óf je als mens iets of iemand liefhebt, want dat doe je automatisch. Zo zitten we nu eenmaal in elkaar. Daar kun je niets aan veranderen. Maar het gaat erom wát en wié je liefhebt en hóe je liefhebt. Daar zou je eventueel wel iets aan kunnen veranderen, aan de richting van je liefde en aan de manier waarop je liefhebt.

Jezus maakt ons in het evangelie duidelijk dat de richting van onze liefde in hoofdzaak slechts twee kanten op kan. De ene kant is de richting van het “ik”; de ik-gerichtheid. Dat is de houding van het alles en iedereen naar jezelf toe willen halen. In feite alleen maar om jezelf bekommerd zijn. De ander dient dan slechts voor je eigen voldoening en eer. Maar als je die kant opgaat met je verlangen, zegt Jezus, dan verkilt uiteindelijk de liefde. Dan wordt de beweging naar de ander in feite toch vooral een beweging naar jezelf. Dan verengt je wereld en blijf je slechts alleen over met jezelf, met je eigen ideetjes en plannetjes. Wie zo zijn leven wil vinden, zegt Jezus, die zal het juist verliezen. Zo iemand blijft gevangen in zichzelf, in zijn ik-gerichtheid, zijn beperktheid en eindigheid.

Je kunt echter ook een andere kant op met je verlangen en je liefde. In plaats van je hart steeds kleiner en ik-gerichter te laten worden, kun je namelijk ook je hart steeds ruimer laten worden, met een groeiende liefde en dienstbaarheid naar God en mensen toe. Dat is de leerschool die Jezus ons in het evangelie wijst. Het is een liefde die groeit in kwaliteit en in kwantiteit, in de diepte naar God toe en in de breedte naar alle mensen toe. Wanneer het verlangen van ons hart steeds meer die kant opgaat, dan mogen we weten dat we op de weg van Jezus zitten.

Die weg van Jezus is echter niet vanzelfsprekend. Integendeel. Van nature, sinds de zondeval van de eerste mensen, zijn we geneigd om onszelf tot het middelpunt van onze eigen wereldje te maken en iedereen moet daar dan maar in passen. We hebben dan ook de kracht en bijstand van Jezus nodig om die ik-gerichtheid te doorbreken. Zijn boodschap is dan ook: verander van richting en kom achter Mij aan. Ik neem je mee in mijn liefdevolle verbondenheid met de hemelse Vader en met alle mensen.

Laat je kleine, ik-gerichte wereldje maar steeds meer los en stap in mijn grote wereld. Wie zijn leven verliest omwille van Mij, die zal het juist vinden. Geloof in Mij en je zult het honderdvoud ontvangen aan liefde, zowel in de breedte als in de diepte. In de breedte (naar buiten toe) zul je merken dat eigenlijk elke mens dichtbij en veraf, beminnenswaardig is, juist omdat elke mens in de diepte iets van Gods beeld in zich draagt. Wie dan ook een medemens opneemt in mijn Naam, zegt Jezus, die neemt Mij op, en wie Mij opneemt, neemt God de Vader op, die Mij gezonden heeft.

Die beweging in de diepte naar God en Jezus toe en die beweging in de breedte naar alle mensen toe gaan altijd hand in hand. Het is net als met die automatische deuren, die naar twee kanten open of dicht gaan. Zo gaat het eigenlijk ook met de christelijke liefde: ofwel de deuren van je hart gaan naar twee kanten tegelijk open, namelijk naar God en alle mensen toe, ofwel die deuren gaan aan twee kanten tegelijk dicht, zodat je steeds minder overhebt voor God en je naaste en in feite alleen nog maar met jezelf bezig bent.

Laten we daarom bidden voor elkaar en voor onszelf dat Jezus ons hart telkens weer geneest van zijn ik-gerichtheid en onze liefde ruimer en groter maakt, in diepgang naar God toe en in de breedte naar alle mensen toe.