Gedragscode Pastoraat

● Landelijke gedragscode Pastoraat

Voorwoord van de Gedragscode Pastoraat

Het doel van de Gedragscode Pastoraat is om de sociale veiligheid binnen de R.-K. Kerkprovincie in Nederland te bevorderen en te waarborgen. Van degenen voor wie de Gedragscode Pastoraat geldt omdat hun werk direct of indirect het pastorale werk van de Kerk moet dienen, mag een correcte, professionele wijze van omgaan met elkaar en met anderen verwacht worden, met als voorbeeld de wijze waarop Jezus Christus omging met zijn leerlingen en andere tijdgenoten.

Dat is een basisvoorwaarde voor sociale veiligheid. Binnen dat kader is het vermijden van grensoverschrijdend gedrag een conditio sine qua non, een noodzakelijk eerste vereiste.

De Kerk als geloofsgemeenschap en als organisatie dient een voorbeeld van sociale veiligheid te zijn. De Gedragscode Pastoraat biedt een kader waarin die sociale veiligheid centraal staat en deze bevat concrete normen als handleiding voor behoorlijk gedrag in pastorale situaties. Het is de verantwoordelijkheid van degenen voor wie de Gedragscode Pastoraat geldt om in alle relaties waarin zij pastorale zorg of geestelijke begeleiding verlenen alsmede in alle daaraan gerelateerde relaties duidelijke, juiste grenzen te stellen en te bewaren. Hun werk is en blijft een dienst aan het geloven van personen, groepen en gemeenschappen en zo aan de Kerk.

Al degenen voor wie de Gedragscode Pastoraat geldt behoren te allen tijde in hun leven en werk de christelijke waarden en normen te onderschrijven en dienovereenkomstig te spreken en te handelen. Zij moeten weten dat zij voor hun gedrag verantwoordelijk zijn en er ook voor verantwoordelijk gehouden zullen worden. Om het afleggen van verantwoording te waarborgen is een helder beeld van gepast en ongepast gedrag onmisbaar. De Gedragscode Pastoraat biedt daarvoor een raamwerk waarin duidelijke grenzen worden gesteld. In het verleden zijn er al enkele gedragscodes voor pastoraal werkenden opgesteld, maar er was nog geen uniforme tekst voor de gehele RoomsKatholieke Kerk in Nederland.

Het ‘Rapport Deetman’ stelde in dezen voor om tot meer samenhang tussen de Nederlandse R.-K. bisdommen (en waar mogelijk met religieuze instituten) te komen.

Met deze Gedragscode Pastoraat willen wij als diocesane bisschoppen van de Nederlandse R.-K. bisdommen de sociale veiligheid binnen onze kerkgemeenschap bevorderen. ‘Sociale veiligheid’ omvat veel meer dan het tegengaan van grensoverschrijdend gedrag. Het gaat daarbij om het respecteren van ieders geestelijke, psychische en lichamelijke integriteit en het bevorderen van ieders welbevinden in dezen. Een minimale voorwaarde daarvoor is dat in ieder geval geen grensoverschrijdend gedrag plaatsvindt.

De Gedragscode Pastoraat bevat geen opvattingen over de inhoud van het werk van pastoraal werkenden. De Gedragscode Pastoraat verwijst ook niet naar een specifiek ambt, een functie of de inhoud daarvan, noch naar de noodzakelijke spiritualiteit die eigen is aan clerici en anderen die binnen de Kerk werkzaam zijn, doch regelt het feitelijke gedrag in het relationele verkeer binnen het pastoraat en daarmee rechtstreeks verband houdende werkvelden. De Gedragscode Pastoraat is gericht op het bevorderen en waarborgen van de sociale veiligheid binnen de Kerk, en op de daarvoor intrinsiek benodigde werkhouding en het noodzakelijke groepsethos van de betrokkenen.

De eerste editie van de tekst van de Gedragscode Pastoraat is door de diocesane bisschoppen van de Nederlandse R.-K. bisdommen van kracht verklaard per 1 juli 2014 en door de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR) voorgelegd aan de oversten om geldig te verklaren binnen hun orde of congregatie. Sindsdien is in de kerkgemeenschap ervaring opgedaan met de Gedragscode Pastoraat en hebben vele betrokkenen de werking van de Gedragscode Pastoraat geëvalueerd en de resultaten daarvan voorgelegd aan ons en aan de KNR. De KNR heeft ook meegewerkt aan de opstelling van de onderhavige tekst van de Gedragscode Pastoraat.

Deze Gedragscode Pastoraat is op 10 april 2018 vastgesteld door de diocesane bisschoppen van de Nederlandse R.-K. bisdommen, de apostolisch administrator van het Militair Ordinariaat alsmede de diocesaan administrator van het Bisdom Roermond en wordt van kracht op 13 april 2018. De Gedragscode Pastoraat wordt op 13 april 2018 afgekondigd op de websites van de Nederlandse R.-K bisdommen, de website van de Nederlandse Bisschoppenconferentie, de website van het R.K. Meldpunt Grensoverschrijdend Gedrag alsmede op de website van de KNR. Deze Gedragscode Pastoraat zal eveneens worden gepubliceerd in de Analecta van de Nederlandse R.-K. bisdommen alsmede in de reeks Kerkelijke Documentatie, een uitgave van het Secretariaat van het Rooms-Katholiek Kerkgenootschap (SRKK).

De Gedragscode Pastoraat is geen vrijblijvend aanbod. Daarom stellen wij, ieder voor het eigen bisdom, deze Gedragscode Pastoraat vast en schrijven die voor. Daarmee willen wij laten zien dat wij urgeren dat allen voor wie de Gedragscode Pastoraat geldt meewerken aan het handhaven en bevorderen van de sociale veiligheid in onze Kerk. Ook van onze kant zullen wij ons daarvoor in blijven zetten.

In dit verband wijzen wij er op dat klachten over schendingen van de Gedragscode Pastoraat door degenen voor wie de Gedragscode Pastoraat geldt binnen de Kerk aanhangig kunnen worden gemaakt overeenkomstig de normen vervat in het universele en het particuliere canonieke recht.

In het algemeen kan gesteld worden dat de consequenties voor degene voor wie de Gedragscode Pastoraat geldt en van wie komt vast te staan dat hij deze Gedragscode Pastoraat schendt, kunnen variëren van een mondelinge berisping tot rechtspositionele en/of kerkrechtelijke gevolgen, tot ontneming van het ambt toe. Dit is onder meer afhankelijk van de aard en omstandigheden van de gepleegde schending van de Gedragscode Pastoraat en de omvang van de door de schending toegebrachte materiële en immateriële schade.

Wij nodigen allen die werkzaam zijn in de pastorale zorg uit om deze Gedragscode Pastoraat met elkaar te bespreken en om concrete situaties in de praktijk er aan te toetsen. Voorts is het noodzakelijk dat in de diverse opleidingen, waarin personen zich voorbereiden op pastoraal werk en daarmee rechtstreeks verband houdende werkvelden, er aandacht zal blijven voor deze Gedragscode Pastoraat.

Wij hebben de tekst van de Gedragscode Pastoraat ook aangeboden aan de KNR, in het vertrouwen dat de hogere oversten deze tekst ook geldig zullen verklaren voor de religieuze instituten en de sociëteiten van apostolisch leven.

Utrecht, 10 april 2018.

● Het bestuur van de Heilig Hartparochie werkt met deze gedragscode

Het bestuur van de Heilig Hartparochie heeft besloten om met deze gedragscode aan het werk te gaan. Deze gedragscode bedoeld voor het Pastoraat is per 1 januari 2020 in werking getreden.

In verband met deze gedragscode tot preventie van misbruik hiermee is er ook een vertrouwenspersoon aangesteld.

Hiertoe is benoemd:

● pastoraal werker Mathieu Hendriks

tel.: 06 - 25 17 60 51

U kunt de hele gedragscode inzien of downloaden door op deze link te drukken of op de link hieronder.